De schoorsteenstukken van het Stadhuis te Maastricht.

Het stadhuis te Maastricht werd door kunstenaars verfraaid met thema’s die aansloten bij het bestuur en het stadhuis als symbool van de macht. In de Burgemeesterskamer (Edmond Plumier, 1714), Prinsenkamer (Theodoor van der Schuer, 1704) en Collegekamer (van der Schuer, 1705) zien we op de zogenaamde schoorsteenstukken de dubbele jurisdictie afgebeeld, immers de Prins-bisschop van Luik en de Hertog van Brabant waren de soevereinen van Maastricht.

schoorsteen_stukken.jpeg

In twee Wethouderskamers zien we afbeeldingen van De Kuise Suzanna (Plumier, 1720) en een allegorie op de Kunsten en Wetenschappen (van der Schuer, 1691). De vijf monumentale schilderijen zijn tijdens vroegere behandelingen allemaal bedoekt, schoongemaakt en soms zwaar overschilderd. Structureel gezien zijn de schilderijen stabiel.

Op elk schilderij zijn diverse vernislagen aanwezig. Deze zijn vergeeld maar nog wel doorzichtig. De verkleuring heeft geleid tot een verstoorde balans tussen kleuren, schaduwen en de tonaliteit van de voorstelling: koele kleuren zijn warmer geworden, lichte kleuren donkerder en donkere kleuren werden lichter. Dit heeft geresulteerd in een verlies van subtiele contrasten en details in de compositie en een versterkt contrast tussen lichte en donkere passages.

schoorsteenstukken2.jpeg
schoorsteenstukken3.jpeg

Enkele overschilderingen zijn duidelijk zichtbaar omdat deze wit uitgeslagen zijn door de aanwezigheid van zinkwit. Ze zijn erg storend bij de beschouwing en waardering van de compositie en kwaliteit van de schilderijen. Oudere retouches worden door de vernislaag gemaskeerd. Vernisafname tests wijzen uit dat sommige van de retouches goed oplosbaar zijn maar veel andere niet. Verder bleek tijdens het vooronderzoek dat het verfoppervlak van het schilderij uit de Burgemeesterskamer en de Wethouderskamer ZW ernstig beschadigd is. Vooral de donkere kleurpartijen zijn tijdens eerdere schoonmaakbeurten tot op de preparatielaag (grondering) verpoetst. Deze schades werden ruw overschilderd.

Vanwege de grootte en de complexiteit van de schades vergt de afname van vernis, het selectief verwijderen en/of afdunnen van overschilderingen, het vullen en retoucheren van lacunes, veel kennis en expertise.