Nieuws Herfst 2024
Beste lezers,
Welkom bij de nieuwste uitgave van onze nieuwsbrief. In deze editie brengen we u op de hoogte van de spannende ontwikkelingen binnen onze lopende projecten. We zijn verheugd te kunnen melden dat Project PoCo officieel van start is gegaan. Daarnaast delen we een update over het stadhuis van Den Bosch, waar de restauratie van de plafondschilderingen deze zomer succesvol werd afgerond. Ook informeren we u over de voortgang van de restauratie van het goudleerbehang.
Met vriendelijke groet,
Het SRAL-team
Project Polychromie Conservering - PoCo
We zijn verheugd de lancering van Project PoCo (Polychromie Conservering) aan te kondigen, een driejarig project gericht op het opleiden van de volgende generatie specialisten in de conservering van polychrome objecten. Dit project loopt van 1 juli 2024 tot 30 juni 2027 en is gericht op het behoud van zeldzame en waardevolle polychrome sculpturen in musea, kerken en kloosters in Nederland, België en Duitsland.
Met de aanstaande pensionering van de laatste twee polychromie experts in Nederland, speelt Project PoCo in op de dringende behoefte aan nieuwe specialisten. In samenwerking met Nederlandse en Europese partners wordt een meester-gezelmodel gehanteerd. Drie junior restauratoren — Ausrine Dambrauskaite, Rosanne Snijders en Manon Antenbrink — krijgen gedurende drie jaar een praktijkgerichte opleiding, waarbij zij nauw samenwerken met gerenommeerde experts zoals Arnold Truyen en Aleth Lorne. Het project vindt plaats bij SRAL in Maastricht, met aanvullende stages bij toonaangevende instellingen in België en Duitsland. Deze samenwerking zorgt voor een duurzame overdracht van kennis binnen een groeiend professioneel netwerk.
Restauratie Stadshuis Den Bosch
Stadhuis Den Bosch, plafondschildering na behandeling. Credits: Peter Cox, 2024.In het stadhuis van Den Bosch is het bijna driehonderd jaar oude plafond van de burgemeesterskamer schoongemaakt en gerestaureerd. Nicotinevlekken van sigarenrook en insectenuitwerpselen zijn verwijderd en zowel het houtwerk als de 19e-eeuwse plafondschilderingen zijn zorgvuldig hersteld.
Het stadhuis van Den Bosch herbergt een aantal zeldzame interieurs en kunstwerken. Sinds 2023 worden op verschillende plekken in het gebouw restauraties uitgevoerd. Kunstwerken, zoals schilderijen uit de burgemeesterskamer en het goudleerbehang in de wethouderskamer, worden gerestaureerd in het SRAL-atelier in Maastricht. Daarnaast vinden er ook restauraties op locatie plaats. Deze zomer heeft ons team de burgemeesterskamer in zes weken gerestaureerd. Het plafond dateert grotendeels uit 1744, toen de burgemeesterskamer werd heringericht in Lodewijk XIV-stijl. Historische bronnen wijzen erop dat het plafond toen een andere kleur had. De huidige donkere verf en bladgouddecoraties met bloemen en ranken zijn waarschijnlijk later, in de 19e eeuw, toegevoegd. De volledige restauratie van de interieurs zal naar verwachting in 2028 zijn afgerond.
Restauratie Goudleerbehang
Eind januari 2024 zijn we gestart met de restauratiewerkzaamheden aan verschillende historische kunstobjecten in het stadhuis van Den Bosch. Na de succesvolle afronding van de restauratie in de burgermeesterkamer richt ons team zich nu op andere belangrijke onderdelen, waaronder het goudleerbehang uit de wethouderskamer. De werkzaamheden zijn in volle gang.
Onderzoek
Voorafgaand aan de behandeling heeft een uitgebreid vooronderzoek plaatsgevonden. Dit was essentieel voor het verzamelen en analyseren van materiaal-technische informatie en documentatie over de objecten, evenals voor het bespreken van ethische kwesties met andere experts. Voor elke behandelingsstap zijn tests uitgevoerd om de meest geschikte methoden te bepalen.
Restauratie
Momenteel is de restauratie in volle gang. In het atelier in Maastricht werkt een groot team van restauratoren aan de panelen goudleer. De restauratie bestaat uit meerdere fasen. Eerst worden de stukken leer van elkaar gescheiden door de naden te openen, waar nodig wordt consolidatie toegepast om materiaalverlies te voorkomen. Vervolgens wordt de achterkant gereinigd en worden lijmresten verwijderd. De voorkant wordt schoongemaakt met een Borax-PVA-gel, die op een effectieve en structurele manier oppervlakkig vuil verwijdert. Sommige panelen zijn vervormd, en ook dit wordt aangepakt. Door voorzichtig en gecontroleerd te bevochtigen en druk uit te oefenen, worden de vervormingen gecorrigeerd en weer vlak gemaakt.
Het SRAL-goudleerteam werkt nauw samen, waarbij ze elkaar afwisselen en aanvullen. Zo zullen alle 92 stukken leer - in totaal 39 m² - nog dit jaar gerestaureerd zijn. De volgende stappen in het behandelingsplan zijn het aanbrengen van nieuwe verbindingsstukken tussen de panelen, het samenvoegen van de lederen panelen, het installeren van een ophangsysteem en uiteindelijk de terugplaatsing in Den Bosch. Meer hierover volgt binnenkort.